พ.ศ. ๒๕๖๑

 

 

อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๕ (๓) แห่งพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. ๒๕๒๒ และมาตรา ๘

 

(๑๓) แห่งพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร

 

พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดย พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๔๓

 

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย โดยคําแนะนํา

 

ของคณะกรรมการควบคุมอาคารออกกฎกระทรวงไว้   ดังต่อไปน้ี

 

ข้อ   ๑   กฎกระทรวงนี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกําหนดหกสิบวันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา เป็นต้นไป

ข้อ   ๒   ในกฎกระทรวงนี้

“ผู้ออกแบบ”    หมายความว่า    ผู้ออกแบบงานสถาปัตยกรรมหรือออกแบบและคํานวณ

งานวิศวกรรม

“เจ้าของอาคาร”   หมายความว่า   ผู้มีกรรมสิทธิ์ในอาคารนั้น   และหมายความรวมถึงเจ้าของ

โครงการผู้ทําสัญญาจ้างก่อสร้าง  ดัดแปลง  รื้อถอน  หรือเคลื่อนย้ายอาคาร

“งานถาวร”   หมายความว่า   งานที่ก่อสร้าง   ดัดแปลง   รื้อถอน   หรือเคลื่อนย้ายอาคาร

ตามแบบแปลนและรายการประกอบแบบแปลนที่ได้รับอนุญาต หรือแจ้งและดําเนินการตามมาตรา ๓๙ ทวิ

“งานชั่วคราว”   หมายความว่า   งานที่สร้างขึ้นชั่วคราวเพื่อประโยชน์ในการก่อสร้าง   ดัดแปลง

รื้อถอน    หรือเคลื่อนย้ายงานถาวร    และหมายความรวมถึงเครื่องจักรและอุปกรณ์สําหรับการก่อสร้าง

ดัดแปลง  รื้อถอน  หรือเคลื่อนย้ายงานถาวร

“แบบแปลนตามสร้าง” หมายความว่า แผนผังบริเวณ แบบแปลน และรายการประกอบ

แบบแปลนที่จัดทําขึ้นตามที่ได้ดําเนินการก่อสร้าง    ดัดแปลง    หรือเคลื่อนย้ายเสร็จเรียบร้อยแล้ว

โดยมีรูปแสดงรายละเอียดส่วนสําคัญ     สัญลักษณ์วัสดุงานสถาปัตยกรรมและวิศวกรรมทุกระบบ

โดยเป็นแบบที่เขียน  พิมพ์  สําเนา  ภาพถ่าย  หรือข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์

 

          (๕)  จัดทํารายงานการดําเนินการอย่างน้อยเดือนละครั้งและเก็บไว้   ณ   สถานที่ดําเนินการ ตลอดเวลา

 จนกว่าการดําเนินการดังกล่าวจะแล้วเสร็จ

 

 เพื่อให้นายช่างหรือนายตรวจสามารถตรวจสอบได้

 

          (๖)   ในกรณีการก่อสร้าง  ดัดแปลง  รื้อถอน  หรือเคลื่อนย้ายอาคารชุมนุมคน  อาคารสาธารณะ

ที่เป็นอาคารขนาดใหญ่ อาคารสูง หรืออาคารขนาดใหญ่พิเศษ ต้องจัดทําแบบแปลนตามสร้าง ให้เจ้าของอาคารตรวจสอบและส่งมอบแบบแปลนตามสร้างที่ได้ตรวจสอบแล้วให้เจ้าของอาคาร โดยแบบแปลนตามสร้างต้องระบุค่าน้ําหนักบรรทุกจรแต่ละพื้นที่ของอาคารและค่ามาตรฐาน

ความปลอดภัยทางวิศวกรรมตามที่ผู้ออกแบบกําหนดไว้

(๗)  ในกรณีที่เจ้าของอาคารแยกจ้างการก่อสร้าง   ดัดแปลง   รื้อถอนหรือเคลื่อนย้ายอาคาร

ตามสาขางานสถาปัตยกรรมหรือวิศวกรรม   ผู้ดําเนินการแต่ละรายมีหน้าที่และความรับผิดชอบตามที่ได้รับจ้าง

และต้องให้ความร่วมมือกับเจ้าของอาคารในการประสานงานและดําเนินการให้เป็นไปตามแผนงาน

ข้อ  ๖   เจ้าของอาคารมีหน้าที่และความรับผิดชอบ   ดังต่อไปนี้

(๑)  กํากับดูแลการก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคารและการติดตั้งอุปกรณ์ต่าง ๆ   ที่ใช้ประกอบอาคาร

รวมทั้งการรื้อถอนและเคลื่อนย้ายอาคาร        ให้เป็นไปตามแบบแปลนและรายการประกอบแบบแปลน

ที่ได้รับอนุญาต

(๒)  กํากับ ดูแลการวางแผนงาน     ขั้นตอนและวิธีการก่อสร้าง   ดัดแป ลง   รื้อถอน

หรือเคลื่อนย้ายอาคารในส่วนของงานถาวร   และงานชั่วคราว

(๓)   กํากับดูแลการจัดทํารายงานการดําเนินการของผู้ดําเนินการ

(๔)  กํากับดูแลการป้องกันภยันตรายที่อาจเกิดต่อสุขภาพ  ชีวิต  ร่างกาย  หรือทรัพย์สิน

ในสถานที่ก่อสร้าง  ดัดแปลง  รื้อถอน  หรือเคลื่อนย้ายอาคารและบริเวณข้างเคียง

(๕)  กํากับดูแลให้ผู้ดําเนินการจัดทําแบบแปลนตามสร้าง

ข้อ   ๗   เจ้าของอาคารหรือผู้ครอบครองอาคารประเภทอาคารชุมนุมคน    อาคารสาธารณะ

ที่เป็นอาคารขนาดใหญ่  อาคารสูง  หรืออาคารขนาดใหญ่พิเศษ  มีหน้าที่และความรับผิดชอบ  ดังต่อไปนี้

(๑)   จัดให้มีป้ายแสดงความจุจํานวนคนที่มากที่สุดที่สามารถเข้าใช้พื้นที่ในส่วนของอาคาร

ที่ใช้ประโยชน์เพื่อการชุมนุมคน โดยติดไว้ในตําแหน่งที่สามารถเห็นได้ชัดเจน

(๒)  จัดเก็บแบบแปลนตามสร้างไว้ประจําอาคาร

(๓)  จัดให้มีการบํารุงรักษาและทดสอบระบบความปลอดภัยให้พร้อมใช้งาน

ข้อ   ๘   กฎกระทรวงนี้ไม่ใช้บังคับกับการก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคารที่ได้รับใบอนุญาต

หรือใบรับแจ้งตามมาตรา  ๓๙  ทวิ  ก่อนวันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ

 

 

ให้ไว้  ณ  วันที่  ๒๓  มีนาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑ พลเอก  อนุพงษ์  เผ่าจินดา

 

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย

 

 

หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยที่มาตรา ๘ (๑๓) แห่งพระราชบัญญัติ ควบคุมอาคาร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติ

 

 

 

 

ควบคุมอาคาร (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๔๓ ได้บัญญัติให้รัฐมนตรีโดยคําแนะนําของคณะกรรมการควบคุมอาคาร มีอํานาจออกกฎกระทรวงกําหนดหน้าที่ และความรับผิด

 

ชอบของผู้ออกแบบ ผู้ควบคุมงาน ผู้ดําเนินการ ผู้ครอบครองอาคาร และเจ้าของอาคาร จึงจําเป็นต้องออกกฎกระทรวงนี้

 

 

กฎกระทรวงฉบับนี้กำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบของบุคคลที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้างและครอบครองอาคาร ได้แก่

 

1. ผู้ออกแบบ: ต้องออกแบบอาคารให้เป็นไปตามกฎหมายและมาตรฐานความปลอดภัย รับผิดชอบความเสียหายจากการออกแบบที่ผิดพลาด

 

2. ผู้ควบคุมงาน: ควบคุมงานก่อสร้างให้เป็นไปตามแบบแปลนที่ได้รับอนุญาต แก้ไขปัญหาและป้องกันความเสียหายระหว่างก่อสร้าง 

 

3. ผู้ดำเนินการ: ดำเนินการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคารตามที่ได้รับอนุญาต ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ความปลอดภัยในระหว่างก่อสร้าง 

 

4. ผู้ครอบครองอาคาร: บำรุงรักษาอาคารให้อยู่ในสภาพที่ปลอดภัยและมีความมั่นคงแข็งแรง แจ้งเจ้าพนักงานท้องถิ่นหากอาคารอาจเป็นภยันตราย

 

5. เจ้าของอาคาร: บำรุงรักษาและซ่อมแซมอาคารให้อยู่ในสภาพดี ไม่ให้เป็นภยันตรายต่อบุคคลหรือทรัพย์สิน รับผิดชอบความเสียหายจากสภาพอาคารที่ไม่ปลอดภัย

 

 

 

กฎกระทรวงนี้มีขึ้นเพื่อกำหนดความรับผิดชอบให้ชัดเจนสำหรับผู้ที่เกี่ยวข้องในการก่อสร้างและดูแลอาคาร เพื่อให้การก่อสร้างและการใช้งานอาคารเป็นไปอย่างปลอดภัย ตามมาตรฐาน และเป็นไปตามกฎหมายควบคุมอาคาร

 

 

กฎกระทรวงฉบับนี้กำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบของบุคคลที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้างและครอบครองอาคาร โดยละเอียด ได้แก่

 

1. ผู้ออกแบบ:

- ต้องออกแบบอาคารให้เป็นไปตามกฎหมายควบคุมอาคาร กฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง และมาตรฐานความปลอดภัยที่กำหนดไว้

- รับผิดชอบความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการออกแบบที่ผิดพลาด บกพร่อง หรือไม่เป็นไปตามมาตรฐาน

- ต้องคำนวณโครงสร้างและออกแบบให้อาคารมีความมั่นคงแข็งแรง ปลอดภัยต่อการใช้งาน

- ให้คำแนะนำแก่เจ้าของอาคารเกี่ยวกับการดูแลรักษาอาคารภายหลังการก่อสร้างแล้วเสร็จ

- หากมีการแก้ไขแบบในระหว่างการก่อสร้าง ผู้ออกแบบต้องตรวจสอบและรับรองการแก้ไขนั้นด้วย

 

2. ผู้ควบคุมงาน:

- ควบคุมงานก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคารให้เป็นไปตามแบบแปลนและรายการประกอบแบบแปลนที่ได้รับอนุญาต

- ดูแลและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่างการก่อสร้าง เพื่อป้องกันความเสียหายต่ออาคารและความปลอดภัยของคนงาน

- ตรวจสอบคุณภาพของวัสดุก่อสร้างให้เป็นไปตามมาตรฐานและข้อกำหนด

- ควบคุมและกำกับดูแลการปฏิบัติงานของผู้ดำเนินการให้เป็นไปตามหลักวิชาการและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

- รายงานความคืบหน้าและปัญหาในการก่อสร้างให้เจ้าของอาคารและผู้ออกแบบทราบตามระยะเวลาที่เหมาะสม

 

3. ผู้ดำเนินการ:

- ดำเนินการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคารตามแบบแปลนและรายการประกอบแบบแปลนที่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น

- ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และมาตรฐานความปลอดภัยในระหว่างการก่อสร้าง เพื่อป้องกันอุบัติเหตุและความเสียหาย

- จัดให้มีวิศวกรหรือสถาปนิกควบคุมงานตามประเภทและขนาดของอาคารที่กฎหมายกำหนด

- จัดทำและเก็บบันทึกประจำวันแสดงรายละเอียดการปฏิบัติงานในแต่ละวัน และเก็บรักษาไว้ ณ สถานที่ก่อสร้าง

- ปฏิบัติตามคำสั่งของผู้ควบคุมงานในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคาร

 

4. ผู้ครอบครองอาคาร:

- ดูแลและบำรุงรักษาอาคารและอุปกรณ์ประกอบของอาคารให้อยู่ในสภาพที่ใช้งานได้ดี ปลอดภัย และมีความมั่นคงแข็งแรงอยู่เสมอ

- แจ้งเจ้าพนักงานท้องถิ่นโดยทันที หากพบว่าอาคารมีสภาพแวดล้อมที่เป็นภยันตรายต่อสุขภาพ ชีวิต ร่างกาย และทรัพย์สินของผู้ใช้อาคาร

- อำนวยความสะดวกให้กับเจ้าพนักงานในการเข้าตรวจสอบสภาพอาคาร เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้อาคารและสาธารณชน

- ปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้ออกแบบและผู้ควบคุมงานในการใช้และบำรุงรักษาอาคาร

- จัดให้มีการตรวจสอบสภาพอาคารตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด เพื่อประเมินความปลอดภัยและความมั่นคงแข็งแรงของอาคาร

 

5. เจ้าของอาคาร:

- บำรุงรักษาและซ่อมแซมอาคารให้อยู่ในสภาพที่ดี ใช้งานได้อย่างปลอดภัย และไม่ก่อให้เกิดภยันตรายต่อบุคคลหรือทรัพย์สินของผู้อื่น

- รับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสภาพของอาคารที่ไม่ปลอดภัย หากความเสียหายนั้นเกิดจากการละเลยไม่บำรุงรักษาอาคาร

- จัดให้มีการประกันภัยความรับผิดตามกฎหมายต่อบุคคลภายนอก เพื่อคุ้มครองความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากอาคาร

- ให้ความร่วมมือกับเจ้าพนักงานในการให้ข้อมูลและการตรวจสอบอาคาร เพื่อประโยชน์ในการกำกับดูแลความปลอดภัย

- แจ้งการโอนกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองในอาคารให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นทราบภายในกำหนดเวลา

 

 

กฎกระทรวงนี้มีขึ้นเพื่อกำหนดความรับผิดชอบให้ชัดเจนสำหรับผู้ที่เกี่ยวข้องในการก่อสร้างและดูแลรักษาอาคาร ซึ่งจะช่วยให้การก่อสร้างและการใช้งานอาคารเป็นไปอย่างปลอดภัย มีมาตรฐาน และสอดคล้องกับข้อกำหนดของกฎหมายควบคุมอาคาร ทั้งนี้เพื่อป้องกันอันตรายและความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นต่อชีวิต ทรัพย์สิน และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งเพื่อประโยชน์ในการพัฒนาเมืองและการอยู่อาศัยที่มีคุณภาพและความปลอดภัยสำหรับประชาชน

 

 

 

 

ขอสนับสนุน ให้บังคับใช้ตาม กฎกระทรวงนี้

บริษัท 4 ดับบลิว ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด 

 

ทีมงาน วุฒิวิศวกรโยธา วุฒิวิศวกร ไฟฟ้า วุฒิวิศวกร เครื่องกล วุฒิสถาปนิก วุฒิวิศวกร อุตสาหการ